Opis
W Wigilię Bożego Narodzenia 1976 roku pod kołami dwóch autobusów zginęli kobieta w ciąży, jej mąż i trzynastoletni brat. Morderstwa dokonali członkowie jednej rodziny przy milczącym udziale kilkudziesięciu mieszkańców wsi. Motywem zbrodni była domniemana kradzież wędliny na weselu.
Wiesław Łuka zrelacjonował przebieg procesu, w którym sądzono niemal całą społeczność. A gdy po trzydziestu pięciu latach wrócił na miejsce zbrodni, usłyszał, że jest szatanem.
Nie mamy tu do czynienia z książką z gatunku true crime. Nie oświadczam się to ponadczasowa opowieść o złu. I o tym, że mała społeczność żyje według alternatywnego kodeksu moralnego. Nikt nie przeciwstawił się człowiekowi, który zainicjował morderstwo, bo nikt nie chciał podpaść właścicielowi jedynego ciągnika we wsi… Zapanowała zmowa milczenia, chociaż wszyscy wiedzieli, co wydarzyło się na drodze.
Prawdę powiedziało dopiero dziecko.
Recenzje
„Nie oświadczam się” to próba rekonstrukcji tego, co wydarzyło się w grudniową noc, wyszarpywana z masy kłamstw i przemilczeń – oskarżeni uparcie deklarują przecież przed sądem, że nie będą się „oświadczać”, świadkowie milczą – culture.pl To książka mroczna i gęsta niczym grudniowa noc. Rzecz tyczy się jednej z najgłośniejszych spraw kryminalnych w powojennej Polsce. Potrójnego zabójstwa w wigilijną noc 1976 roku – Ewa Dąbrowska, portalkryminalny.pl
„Oświadczam się” jest niewątpliwie najsilniej dotykającym mnie reportażem ostatnich lat nie tylko dlatego, że wszystko wydarzyło się tuż obok, gdzieś blisko. Wiesław Łuka stworzył wieloaspektowe studium zła – ludzkiego zła i zła ludzkich zależności. Pokazał zbrodnię, za którą odpowiedzialni byli nie tylko zabójcy, ale także wieś, co wyparła z pamięci, bo przecież ludzie szybko zapominają. Dlaczego mieliby pamiętać zdarzenia z nocy wigilijnej 1976? To dzięki „Nie oświadczam się” my pamiętamy za tych, co pamiętać nie chcą. Bo ludzkie okrucieństwo w zapominaniu wydaje się nie mieć granic.– Jarosław Czechowicz, Krytycznym okiem To historia o tym jak łatwo odwrócić oczy kiedy dzieje się coś złego, jak łatwo udawać, że nas to nie dotyczy.– Bernadetta Darska, bernadettadarska.blogspot.com